? شماره شبهه :۳۰۶۷
? متن شبهه :
اگه قصاصِ قاتل لازمه چرا پدری که فرزندانش رو به قتل برسونه قصاص نمیشه؟ چرا پدری که فرزندانش رو به قتل برسونه قصاص نمیشه ولی اگه مادری فرزندش رو بُکشه قصاص میشه؟ پس ازاین به بعد هرپدری حرصش گرفت بچشو میکشه چون دلش قرصه اعدام نمیشه
? پاسخ شبهه :
1⃣ نکته مهم و کلی نسبت به دستورات الهی این است که می دانیم این دستورات از ناحیه خداوند عالم و حکیم صادر شده است، او به خلق خود و سعادت آنها عالم‌تر است و لطف او باعث می شود که بهترین دستورات را صادر کند و چه بسیار در بیان دستورات خود، فلسفه احکام را بیان نکرده است.
2⃣ ادب بندگی در اطاعت است، گرچه فلسفه یک حکم را کاملا ندانیم. دستورات خداوند را بواسطه روحیه بندگی انجام می دهیم و نه لزوما برای رسیدن به منافع آن.
3⃣ امام رضا (علیه السلام) می‌فرماید: همانا، چنین یافتیم که هر آنچه را که خدای تبارک و تعالی حلال فرموده صلاح و بقای بندگان در آن بوده است و به آن احتیاج دارند و بی نیاز از آن نیستند و در آنچه حرام نموده است نیازی برای بندگان به آن نیافتیم، بلکه مایه فسادی است که ایشان را به سوی نابودی و هلاکت سوق می دهد .(1)
4⃣ این تخفیف در مجازات برای پدر در روایات نقل شده است و در قانون جزاء هم آمده است، البته با توجه به این روایات و سایر ادله، بحثی بین فقهاء مطرح است که اگر این قتل جنبه‌های عمومی و یا سیاسی پیدا کند آیا به قصاص پدر منجر خواهد شد یا نه؟ هر چند اندک اما بعضی فقها به قصاص پدر در بعضی شرایط نیز قائل هستند.(2)
5⃣ نفی مجازات قصاص از پدری که دختر یا پسر خود را کشته است به معنای نفی سایر مجازات ها نیست. مجازات‌های عمومی مثل تعزیر، دیه و کفاره باقی هستند. تعزیر پدر سه تا ده سال زندان می تواند باشد و کفاره جمع یعنی دو ماه پیاپی روزه گرفتن، شصت فقیر را طعام دادن، و برده آزاد کردن و پرداخت دیه بر عهده او است.
6⃣ اگر چه فقط قصاص از پدر منتفی شده است اما معنایش این نیست که پدر حق دارد فرزند خود را بکشد و یا برای او گناه نداشته باشد، از نگاه حقوقی پدر صاحب دم و ولی فرزند خود است. قصاص از کسی که این جایگاه حقوقی را دارد و گویا خون خودش را ریخته است، نفی شده است و البته در بقای بقیه افراد خانواده، زنده نگه داشتن پدر نقش مهمی دارد.
7⃣ به این اتفاق خاص و کشته شدن این دخترخانم اگر نگاه نکنیم، قتل عزیزترین اشخاص یعنی قتل فرزند ممکن است بخاطر خطای فاحش فرزند باشد. یک حکم کلی را نباید با یک قضیه خاص معنا کرد.
در قرآن کریم قصاص مایه حیات بیان شده است. و لکم فی القصاص حیات یا اولوا الالباب(3)
8⃣ نفی مجازات قصاص از پدر که مطمئنا در شرایط بسیار خاص و یا غلبه غضب و احساسات در یک لحظه خاص صورت گرفته است، شیوع این مدل قتل را در جامعه در پی نخواهد داشت. این تخفیف مشوقی برای پدران نیست که فرزندان خود را بکشند. این قتل در شرایط خاص صورت می گیرد و مطمئنا پشیمانی بعد از آن برای پدر خواهد بود.
9⃣ در آخر اینکه بسیار کسانی که در حال حاضر به این قضیه اعتراض دارند و مشغول شبهه افکنی هستند از مخالفن جدی حکم قصاص هستند و همیشه مشغول اعتراض و شبهه افکنی به دین مبین اسلام برای حکم قصاص هستند حال چگونه در اینجا هلاف قاعده ،طرفدار قصاص شدند.
پي نوشت ها:
1) شیخ حرّ عاملى، وسائل الشیعه، ج 25، ص 51، 1409ق.
2). مجله فقه مقارن، شماره 2،پاييز و زمستان 1392،صفحه 91-110
3) سوره بقره، آیه 179.
✴️ آدم گاهی اوقات کلاه گشاد روزگار سرش می رود که داذد چه می‌شود و چه باید کرد! اما این روزگار گاهی اوقات چنان بازی در می‌آورد که باز هم در کارش متحیر می‌مانیم که عاقبت چه خواهد شد… این عکس حرف‌هایی برای گفتن دارد که شاید آنهایی که در روزگار گذشته بوده و آینده را از همان دوران شروع کردند، معنایش را می‌فهمند.